Grásleppuútgerðin

Við Nonni Gríms komust yfir bát og lá því beint við að hefja útgerð og græða pening.  Verða svona sægreifar eins og slíkir athafnamenn eru kallaðir í dag.

Þetta var skjöktari af Guðrúnu Jónsdóttur ÍS sem notaður var við síldveiðar.  Vertíðarbátar sem fóru á síld á sumrin voru ekki útbúnir með hliðarskrúfu og þessir skjöktarar notaðir til að halda skipinu frá nótinni meðan snurpað var.  Þetta var trébátur með 24 hestafla norskri vél og var útbúinn með skiptiskrúfu og gríðarlega öflugur.  Vélin var bensínvél en hægt að svissa yfir á steinolíu eftir að búið var að koma henni í gang, en þá þurfti að seinka kveikjunni aðeins.

Við byrjuðum á að mála og gera fínt og settum hann upp nálægt slippnum á Torfnesi, en þægilegt þótti að geta sótt verkfæri, allan sólarhringinn, til ýmissa verka.  Eggert Lárusson, bróðir Gústa Lár skólastjóra, var yfirmaður þarna og lét ótalið þó menn fengju ýmislegt ,,lánað" ef því var skilað aftur.  Þarna í slippnum voru skemmtilegir karlar að vinna með Eggert.  Kitti Gauj, Varði, Simbi Fals og Óli gamli, faðir Barða söngvara.  Þrír af þessum sómamönnum voru nágrannar mínir við Vinaminni.  Hávarður fyrir neðan götuna og Simbi Fals í næsta húsi fyrir innan.  En Kitti átti heima upp í Hlíð og rak þar landbúnað með kindum, hænum og öndum, nokkurn vegin með óbreyttu sniði frá æskuslóðum eiginkonunnar, Jóhönnu Jakobs frá Reykjarfirði á Ströndum. 

Slippurinn stóð þar sem nú er menntaskólinn.  Í næsta nágrenni bjó stórvinur höfundar, Teddi Norðkvist, í sumarbústað með fjölskyldu sinni á meðan hann byggði raðhús upp á Urðarvegi.  Í húsi fyrir innan slippinn bjó Simbi í Víking, sem var faðir Gulla fiskibein, stórtemplara.  Simbi hafði verið verksmiðjustjóri í Víking sem var fiskimjölsverksmiðja við hliðina á slippnum.  Í sama húsi og Simbi, bjó Ástvaldur múrari, sem var faðir fegurðardrottningar skólabekks okkar Nonna, Elísabetu Ásvalds.  Höfundur mátti varla ganga fram hjá húsinu hennar án þess að fá í hnjáliðina og eitt sinn kallaði hún á hann og bað hann að tala við sig.  Hann varð yfir sig stressaður og bara bullaði tóma vitleysu, og staulaðist svo áfram, rjóður í framan og miður mín fyrir klaufaskapnum.   

Við máluðum bátinn bláan en lestina gulbrúna.  Fyrir einstaka tilviljun var þetta svipaður litur og á Halldóri Sigurðssyni ÍS, sem einmitt var uppí slippnum í árlegri vor-skveringu.  Þarna vorum við félagarnir á kafi í vinnu við okkar bát, þegar lögreglan birtist.  Þeir voru komnir til að handtaka okkur fyrir þjófnað á málningu, en tólf lítrum af skipamálningu hafði verið stolið úr slippnum kvöldið áður. Einmitt málning af Halldóri Sig og liturinn sem við vorum að vinna með.  Álengdar stóð Eggert og fylgdist með þar sem við útskýrðum sakleysi okkar fyrir lögreglumönnunum.  Það er svo notalegt að vera saklaus, sérstaklega þegar maður getur sannað það.  Ég benti lögreglumönnunum á opna mælingadósina hjá okkur, sem var kraftlakk, en skipamálningu hafði verið stolið.  Lögreglumennirnir skildu þetta reyndar ekki og skipuðu okkur að koma með niður á stöð til að taka skýrslu.  Þá var það sem Eggert gekk í milli, enda skildi hann að þarna hefði hann haft okkur pjakkana fyrir rangri sök.  Málið var leyst og lögreglan fór burtu á sínum hvíta Landrover. 

Það merkilega var að við Nonni vissum hver hafði stolið málningunni þar sem við höfðum unnið fram eftir kvöldið áður og sáum til ferða þjófsins.  Við þekktum hann vel, kunnum reyndar vel við hann og sögðum aldrei til hans.  En gæðablóðið hann Eggert var miður sín yfir að hafa ásakað okkur ranglega og til að bæta fyrir það bað hann Nonna að koma og tala við sig.  Hann bauð honum vinnu í slippnum, sem Jón þáði, og þarna vann hann til haustsins og reynda einnig sumarið á eftir.  Þetta gerði útgerðinni vel og nú var ennþá auðveldara að útvega það sem þurfti til að koma bátnum í topp stand.  Jón stóð sig vel í þessari vinnu og eignaðist vináttu áðurnefndra starfsmenna og virðingu þeirra.

Blái báturinn var skveraður upp og honum hleypt af stokkunum síðdegis á laugardegi, tilbúnum til sjósóknar.  Til að prófa fleyið var ákveðið að skella sér á því til Súðavíkur á ball.  Hvorugur okkar hafði aldur til að fara á dansleik en það kom ekki að sök í Súðavík.  Félagi okkar Gunni Bóa, sem var ári yngri en við, var með í för og það var einmitt á þessari siglingu sem hjöllunum í Arnardal brá fyrir og kveikti frábæra viðskiptahugmynd, sem áður hefur verið sagt frá.  Þegar fyrir nesið kom sáum við grásleppunet út um allt.  Útgerðarmaðurinn kom nú upp í okkur Nonna og löngun til að draga eitt net og sjá hvernig þetta liti nú allt út.  Gunni Bóa var ekki hrifinn af hugmyndinni og vildi halda sig við ballferðina, enda við allir uppstrílaðir til átaka við veikara kynið.  Gunnar var mikill kvennamaður og var minna fyrir fiskveiðar, en við Nonni réðum um borð í okkar skipi.  Við lögðum að einni baujunni og byrjuðum að draga netið, og viti menn, það komu hver grásleppan af fætur annarri.  Þegar við vorum hálfnaði við dráttinn kallaði Gunni Bóa upp og benti á bát sem sigldi hraðbyr til okkar.  Við urðum skelfingu losnir að vera staðnir að verki og hentum veiðinni í sjóinn, sem flaut nú allt í kringum bátinn.  Við slepptum netinu og gáfum norsku vélinni hressilega inn, og allt í einu var allt stopp.  Netið hafði farið í skrúfuna.

Þarna vorum við í þröngri stöðu þar sem báturinn nálgaðist, grásleppan flaut allt í kring og við stopp.  Ég greip háf sem notaður var við svartflugaveiðar og reyndi að lemja fiskinn í kaf.  Það gekk illa og áður en varði var báturinn kominn að hliðinni á okkur, með tveimur mönnum um borð, eigendum netsins.  Það ótrúlega var að þeir tóku ekki eftir neinu en spurðu hvort  allt væri í lagi hjá okkur?  Jú jú það var í stakasta lagi, sögðum við og þeir héldu ferð sinni áfram.  Þegar þeir voru komnir nógu langt í burtu fórum við að hugsa okkar gang.  Veðrið var eins  og best verður á kosið, spegil logn og bjart.  Það gáraði ekki á sjóinn hvort sem litið var út Djúp eða inn eftir fjörðunum.  Við tókum eina áhaldið um borð, háfinn, og rérum í átt að landi.  Tveimur klukkutímum seinna náðum við landi við Brúðhamar undir hamarsgöngunum.  Við höfðum engan hníf til að skera netið úr skrúfunni og því voru góð ráð dýr.  Nonni skokkaði upp á götu og húkkaði far í Arnardal þar sem hann komst í síma.  Það var hringd í Grím Jóns sem kom að vörmu spori með Agga bróður sínum, vopnaðir hníf og járnsög.  Vel gekk að skera úr skrúfunni en kominn há nótt þegar því lauk.  Þeir bræður ýttu okkur á flot og sögðu okkur að koma okkur heim.

Það var um fimm leytið um morguninn að við komum uppgefnir að Bæjarbryggjunni.  Þar rákumst við á Hjalta bróðir og Ella Bússa.  Þeir höfðu nátturrlega ekki hugmynd um ævintýri næturinnar og spurðu hvort þeir gætu fengið bátinn lánaðan.  Þeir höfðu einmitt verið á balli í Súðavík, greinilega ekki náð sér í stelpu, og vildu fá sér hressandi siglingu áður en þeir færu að sofa.  Við vorum ósköp ánægðir að losna við að ganga frá bátnum og samþykktum þetta.  Við vorum ekki komnir upp á Essó Nesti þegar við sáum lögreglubílinn bruna með sírennur niður að höfn og kalla þá félaga inn.  Elli og Hjalti voru þar gripnir fyrir netaþjófnað en eigendurnir höfðu uppgötvað hvað hafði gerst og kært málið.  Við Nonni flýttum okkur heim og ákváðum að fresta uppgjöri við eldri strákana þar til seinna, og koma okkur heim í langþráða hvíld.