Bloggfęrslur mįnašarins, janśar 2009

Geir Haarde og BBC

Langt vištal viš Geir Haarde hefur gengiš į fréttavef BBC ķ allan dag um fjįrmįlakreppuna.  Žaš er ekki annaš hęgt en vera įnęgšur meš vištališ og Geir er algerlega frįbęr talsmašur Ķslands.  Bęši er enskan hjį honum óašfinnanleg og ekki sķšur rakasemdafęrsla og śtskżringar.  Kurteis og vandašur og aš öllu leiti fullkominn talsmašur Ķslands.  Ekkert af žessu kemur į óvart žar sem honum er žetta lagiš og žekking į hagfręši ekki dregin ķ efa. 

Žaš sem kom į óvart ķ vištalinu var hversu aušmjśkur hann var og višurkenndi mistök rķkistjórna undanfarin įr.  Aš žeir, sjįlfstęšismenn, hefšu leyft bankakerfinu aš vaxa landsmönnum yfir höfuš og skort į eftirlitsstofnunum sem hefšu įtt aš taka į vandanaum.

Hvers vegna hefur Geir ekki sagt žetta viš ķslenska fjölmišla?  Žaš er nįkvęmlega žaš sem žurfti aš gera.  Sjįlfstęšismenn verša aš višurkenna mistök sķn til aš nį einhverri sįtt viš žjóšina og verša treyst til aš stjórna mįlefnum hennar ķ framtķšinni.  Ef Geir hefši įtt svona vištöl viš fölmišla heima į Ķslandi undanfarna mįnuši vęri stašan önnur ķ pólitķkinni en raun ber vitni.


Žaš er engin önnur leiš fęr

Ķslendingar eiga engan annan raunhęfan möguleika en sękja um ķ ESB og seinna inngöngu ķ evrusamstarfiš.  Naušsynlegt er aš nota žann mešbyr mešan stękkunarstjóri Sambandsins, Ķslandsvinurinn og Finninn Olli Rhen, er viš stjórnvölin.  Svķar eru aš taka viš formennsku ķ ESB sem eru okkur hagstętt, en erfišara veršur aš eiga viš Belga sem eru nęstir ķ röšinni.

Žaš eru žrjįr leišir til fyrir Ķslendinga ķ gjaldmišlamįlum.  Nota krónuna, sem er blindgata žar sem engin mun hafa traust į henni.  Einhliša upptaka gjaldmišils sem er villuljós.  Engin möguleiki er aš taka žį įhęttu sem žvķ fylgir žar sem žjóšin vęri berskjölduš fyrir efnahagslegum žrengingum og enga peningamįlastjórn.  Upptaka evru eftir inngöngu ķ ESB.  Sem er eina raunverulega leišin ef Ķslendingar vilja halda uppi öflugum utanrķkisvišskiptum.

Sjįlfstęšismenn sem berjast gegn žessu hafa ekki bent į neina ašra raunhęfa leiš en viršast hafa inngöngu nįnast eins og um trśaratriši vęri aš ręša.  Klisjan um aš Ķslendingar verši aš afsala sér umrįšaréttinum yfir aušlindum okkar stenst ekki skošun.  Einhverra hluta vegna fįst Sjįlfstęšismenn ekki til aš ręša žau mįl efnislega og mįlefnalega.  Nota nįnast samskonar frasa og andstęšingar kvótans hafa gert ķ gegnum tķšina.

Nś blasir alvaran viš Ķslendingum.  Žeir verša aš varpa frį sér mikilmennskunni sem komiš hefur žjóšinni ķ žau vandręši sem hśn er ķ.  Takast į viš mįlin af aušmżkt og taka įkvöršun sem bętir lķfsgęši žjóšarinnar, en hugnast ekki bara žröngum hagsmunum minnihlutahópa 


mbl.is Fengjum forgang inn ķ ESB
Tilkynna um óvišeigandi tengingu viš frétt

Veršum aš standa viš skuldbindingar okkar

Ķslendingar verša aš standa viš skuldbindingar sķnar hvaš varšar IceSave reikningna. 

Ķ fyrsta lagi eru viš skuldbundin ķ gegnum EES samninginn, aš ekki megi mismuna borgurum eftir žjóšerni.  Meš žvķ aš įbyrgjast innistęšur Ķslendinga ķ gömlu bönkunum, erum viš skuldbundin til aš gera slķkt hiš sama gagnvart öšrum borgurum EES samningsvęšisins.  Žetta er ein af grunnstošum ESB og hluti af fjórfrelsisreglunni.

Ķ öšru lagi erum viš margbśin aš undirgangast žetta og meš ólķkindum aš žjóš sem vill lįta taka sig alvarlega ķ alžjóšasamfélaginu segi bara ,,viš erum hętt viš"

Ķslendingar eru mjög hįšir utanrķkisvišskiptum.  Viš megum alls ekki viš žvķ aš einangrast śt i mišju Atlantshafi.  Einu möguleikar okkar til aš fį vind ķ seglin og stżra okkur śt śr ógöngunum  meš endurreyastu trausti mešal samfélaga žjóšanna.  Ekki aš rśsta žvķ meš žvķ aš gerast óreišumenn.

Žaš er ekki aš įstęšulausu sem engin stóš meš okkur ķ IceSave mįlinu.  Ekki einu sinni fręndur okkar į noršurlöndunum.  Žaš segir okkur hve slęmur mįlstašur okkar er, enn ekki aš allar žjóšir Evrópu séu illmenni.

Ķ framhaldi veršur žjóšin aš leita naušasamninga, en viš getum alls ekki greitt erlendar skuldir okkar.  Žaš er hinsvegar heišarleg leiš śt śt ógöngunum.  Ekki vegur žorparans sem afneitar gildum sķnum og viršingu fyrir réttu og röngu


mbl.is Opnast Icesave-mįliš aš nżju?
Tilkynna um óvišeigandi tengingu viš frétt

Til hamingju Einar Kristinn

Žetta er sterkur leikur hjį Einari Kristni.  Žaš er lķka gott aš taka žennan kaleik frį Samfylkingunni sem mun vęntanlega taka viš sjįvarśtvegsrįšuneytinu.  Žaš er margt ķ žessari stöšu.  Ekki veitir af framleišslu og śtflutningstekjum af hvalveišum ķ dag.  Einnig er žetta mjög sterkt ef Ķslendingar myndu sękja um ašild aš ESB.  Žaš er öruggt aš Sambandiš mun krefjast žess aš hvalveišum verši hętt.  Žį höfum viš žetta ķ vopnasafninu ķ samningum.  Žaš er mjög mikilvęgt og veršur eitt af okkar sterkustu vopnum ķ samningavišręšum, ef til žess kemur.

Žetta var skynsamleg įkvöršun og Einari til sóma.


mbl.is Žaš var ekki eftir neinu aš bķša
Tilkynna um óvišeigandi tengingu viš frétt

Sjįlfstęšisflokkur ķ kreppu

Stefna Sjįlfstęšiflokksins hefur ekki bešiš skipbrot.  Stefna sem byggir į einkaframtaki og frelsi en leggur žó įherslu į ,,stétt meš stétt" og višurkennir žannig aš öll stöndum viš saman aš samfélaginu.  Ķsland veršur ekki reist śr rśstunum nema į stošum žessarar stefnu.  Kapķtalisminn er ekki daušur og sį drifkraftur sem hann leysir śr lęšingi er Ķslendingum lķfsnaušsynlegur nśna.

Kapķtalismi og einstaklingsfrelsi er ekki fullkomiš, frekar en önnur mannanna verk.  Kannski sem betur fer žar sem fullkomni heimur, įn mistaka, er ekki eftirsóknarveršur.  Kreppur eru reyndar naušsynlegar til aš jafna jaršvegin og hleypa nżjum ašilum aš.  Annars byggju menn viš ofurfursta sem ķ gegnum aldirnar hefšu safnaš upp auši sem enginn gęti keppt viš.  Ein af megin stošum frjįlshyggjunnar er einmitt réttlęti, aš allir hafi sama rétt til žroska sig og nį įrangri.  Hvort sem hann er svartur eša hvķtur, karl eša kona.  Ķ kreppum felast nż tękifęri og nżir menn komast aš. 

Žaš veršur žó aš višurkennast aš öllu mį ofgera, eins og raunin er į Ķslandi ķ dag žar sem kreppan hefur sett žjóšina į hlišina.  En žaš er ekki hugmyndafręšinni aš kenna, heldur slökum stjórnmįlamönnum, sem ekki sįu viš einstaklingum sem misstu stjórn į sjįlfum sér ķ gręšgi og gassagang.  Žvķ mišur veršur ekki hjį žvķ komist aš višurkenna žaš voru einmitt Sjįlfstęšismenn sem svįfu į žeirri vakt.  Mįliš er sérstaklega slęmt žar sem öruggt mį telja aš bankakerfi landsins hefši hruniš, burtséš frį erlendri bankakreppu.  Ķslendingar flugu fram hjį sķšasta flugvellinum um mitt įr 2006, og treystu į aš eldsneytiš dygši endalaust.  Sį flugvöllur var sķšasta vonin fyrir mjśka lendingu hagkerfisins, en eftir žaš beiš bara naušlending.  Žaš mį žvķ segja aš Sjįlfstęšismenn hafi bošiš Samfylkingunni meš ķ vonlausan flugtśr sem ekki gat endaš nema illa.

Ekki er gengist viš feigšarflaninu og blórabögglar śti ķ heimi fundnir, t.d. hśsnęšislįn  ķ BNA.  Žrįtt fyrir ķtrekašar ašvaranir og neitun allra sešlabanka heimsins um lįn vegna žess aš bankakerfiš myndi kolsigla ķslensku hagkerfi, var ekkert ašhafst og reyndar žjóšinni miskunnarlaust sagt ósatt um įstand og horfur.  Sešlabankinn mokaši śt hįvaxtabréfum (jöklabréfum) til aš halda uppi röngu gengi og halda uppi kaupmętti žjóšarinnar sem engar stošir voru fyrir.  Žeir sem vogušu sér aš benda į flaniš fengu bara skömm ķ hattinn og var bent į aš fara ķ endurmenntun ķ hagfręši.

En žaš tekur steininn śr žegar kenna į Samfylkingunni algerlega um stjórnarslitinn meš sömu afneitunni og įšur.  Žaš er alveg rétt aš Samfylkingarmenn hafa veriš eins og hauslausar hęnur hlaupandi um allt.  En žar liggur mikil įbyrgš hjį Sjįlfstęšismönnum.  Skortur į aušmżkt og višurkenning į mistökunum hefur ekki legiš fyrir.  Engin framtķšarsżn og stefnumótun um hvernig eigi į nį henni.  Hafi Samfylkingarmenn veriš įlķka vel upplżstir og fulltrśar og trśnašarmenn Sjįlfstęšisflokksins er ekki aš furša sig į višbrögšunum.

Žaš hefur algerlega skort leištogahlutverk Sjįlfstęšismanna.  Aš stappa stįl ķ žjóšina og sannfęra hana um aš erfiš vandamįl žjóšarinnar framundan verši leyst er allt sem žurfti.  Žar meš taldir žingmenn Samfylkingarinnar sem ekki vissu sitt rjśkandi rįš, undir orrahrķš mótmęlenda og forystulausir.

Žaš er hörmulegt til žess aš hugsa aš žjóšin skuli fį yfir sig vinstri stjórn vegna ašgeršar- og getuleysi Sjįlfstęšismanna.  Mįliš er aš margir Sjįlfstęšismenn eru miklu reišari forystu sinni heldur en Samfylkingunni ķ dag.  Višbrögš Samfylkingarmanna eru aš mörgu leyti skiljanleg mišaš viš žęr ašstęšur sem hafa rķkt.  Žaš sķšasta sem žjóšin žarf ķ dag er sósķalismi.  Ķhald og kratar byggja aš miklu leyti į svipašri hugmyndafręši.  Hugmyndafręši sem naušsynleg er til aš byggja upp nżtt Ķsland.  Žaš skortir ekkert į megin stefnu Sjįlfstęšisflokksins fyrir nżtt Ķsland.


Back to Afrika

žaš er komiš aš žvķ aš haska sér til Afrķku.  Frķiš į Ķslandi hefur veriš aldeilis frįbęrt meš fjölskyldu og vinum yfir jól og įramót.  Žaš er alltaf jafn įnęgjulegt aš uppgötva aš vinirnir hafa ekki gleymt manni og fyrirgefa śtrįsina.

Viš brottför nś er bloggari fullur af įhyggjum af landi og žjóš.  Žaš versta er eftir og śtlitiš ekki gott.  Žaš er óskiljanlegt aš forsętisrįšherra skuli ekki skilja sinn vitjunartķma og stķga til hlišar.  Žjóšin er aš fara į lķmingunum og hann skilur ekki hvers vegna.  Mįliš er einfalt aš einhver veršur aš bera įbyrgš į žvķ sem gerst hefur.  Allt bendir į Geir Haarde ķ žvķ sambandi sem kennir yrtri ašstęšum um.  Flestum er žaš hinsvegar ljóst aš Ķslandi hefši hruniš óhįš žeim ósköpum sem ganga į erlendis.  Ķslendingar flugu fram hjį sķšasta flugvellinum, žar sem hęgt var aš lenda mjśkri lendingu, įriš 2006.  Eftir žann tķma var bara spurning hvenęr eldsneytiš žryti og lendingu meš braki og brestum.  Žįtt fyrir endalausar ašvaranir erlendra sérfręšinga og neitun sešlabanka um ašstoš var ekkert gert ķ mįlunum.  Žjóšin var hvött til aš fį sér eitt kampavķnglas ķ višbót og hśn fullvissuš um aš kraftaverk vęri ķ ašsigi.

Bloggari vonar aš įstandiš verši betra ķ jślķ žegar hann snżr aftur til Ķslands.  Žaš sem žarf nś fyrst og fremst er aš skipta um forystu, ekki stjórnmįlaflokka, og hreinsa til ķ kerfinu.  Auka traust Ķslendinga og ekki sķšur erlendis.  Višurkenna žį stöšu sem žjóšin er ķ og hefja uppbyggingu.  Ķslendingar munu ekki rįša viš žaš einir og sér.  Umsókn ķ ESB vęri mikil hjįlparhella ķ žessari stöšu og gęti stutt viš laskaša krónu žar til hęgt er aš skrķša ķ skjól meš evru.  Einhliša upptaka annars gjaldmišils er villuljós i myrkri.

span.jajahWrapper { font-size:1em; color:#B11196; text-decoration:underline; } a.jajahLink { color:#000000; text-decoration:none; } span.jajahInLink:hover { background-color:#B11196; }


Röng įkvöršun

Žvķ mķšur er žetta röng įkvöršun og um dżrasta lįniš aš ręša sem rķkiš tekur vegna kreppunar.  Ég vęri ekki hissa į aš raunvextir gętu veriš svona 50 - 60%.  Žį miša ég viš aš rįšgjöf Hafró sé rétt (ég hef ekkert annaš aš miša viš) og ef kśrfunni er fylgt um hvaš viš getum veitt ķ dag mišaš viš seinna žį erum viš aš tala um grķšarlega vexti.  Į sama tķma eru markašir okkar hrundir meš grķšarlegu veršfalli og birgšarsöfnun.  Žetta er vond įkvöršun og sżnir bara aš stjórnmįlamenn hafa ekki hugmynd um hvaš skuli taka til bragšs.  


mbl.is Įkvöršun um aukningu vonbrigši
Tilkynna um óvišeigandi tengingu viš frétt

Žorskstofninn

Ég vona aš sjįvarśtvegsrįšherra viti hvaš hann er aš gera.  Žetta gęti hęglega veriš dżrasta lįniš sem Ķslendingar taka ķ žessu krepputaki.  Ef viš göngum śt frį žvķ aš rįšgjöfin sé rétt frį Hafró.  Žaš vęri gaman aš sjį śtreikninga į žvķ hvaš žaš kostar, mišaš viš móteliš, hvaš žetta lįn kostar žjóšarbśiš.  Mér hefur skilist aš haustralliš sem styrking stofnsins byggir į sé mun minna ķ snišum en vorralliš og ekki eins marktękt.  Er žaš ekki rétt aš vķsindamenn Hafró vildu bķša eftir nišurstöšum śr vorralli įšur en aukning vęri leyfš?

En vonandi stenst žetta og uppbygging žorskstofnsins sé aš skila įrangri.  En eitt verša menn aš athuga ķ žessu sambandi aš viš mun veiša žorsk nśna sem seldur veršur į lįgu vešri vegna kreppu ķ višskiptalöndum okkar.  Bęši hefur veršiš hruniš og birgšir hrannast upp.  Er žaš rétti tķminn til aš taka meira śr stofninum.  Žį er ég aš gera rįš fyrir aš viš getum geymt žorskinn ķ sjónum, og reyndar aš stęrri stofn muni skila okkur auknum arši.  Enda gefur stór stofn betri veiši og žar af leišandi minni kostnaši viš veišarnar.


mbl.is Žorskkvóti aukinn
Tilkynna um óvišeigandi tengingu viš frétt

Fiskveišistefna ESB og hugsanleg ašildarumsókn Ķslendinga

eu_map.jpgĶ žessari grein er reynt aš draga upp einfalda mynd af stöšu fiskveišimįla innan ESB og hugsanleg ašildarumsókn Ķslendinga skošuš ķ žvķ samhengi.

Markmiš ,,sameiginlegu sjįvarśtvegsstefnu" Evrópusambandsins er aš tryggja sjįlfbęrar veišar, sem ķ raun felur ķ sér aš miša žęr viš Maximum Sustainable Yield (MSY), ž.e.a.s. aš veišimagn sé mišaš viš hįmarks afrakstur fiskistofna.  Sį grunnur muni skila hįmarks framleišni ķ greininni og žar meš hįmarka tekjur žeirra sem byggja lķfsafkomu sķna į veišum, tryggja réttlįta skiptingu fiskveišiaršsins įsamt žvķ aš gęta hagsmuna ķbśa strandsvęša og neytanda.

Einn hluti sameiginlegu fiskveišistefnunnar er svo kallašur ,,hlutfallslegur stöšugleiki" žar sem fiskveišikvótum hefur veriš fyrirfram skipt milli fiskveišižjóša ESB, ķ svokallaša landskvóta.  Žetta žżšir ķ raun og veru aš ef auka į žorskveišar ķ Eystrasalti žarf einnig aš auka žęr ķ Noršursjó en um žetta er įgęt sįtt innan ESB.  Ķ žessu sambandi er rétt aš hafa ķ huga aš nśverandi fiskveišižjóšir ESB eru allar tengdar innbyršis og ekkert rķki hefur ķ raun ašskiliš vistkerfi meš stašbundnum stofnum.  Veišimagn er įkvešiš žannig aš framkvęmdastjórnin vinnur meš sjö svęšarįšum, sem stofnuš voru 2002, til aš taka meira tillit til einstakra svęša og breytileika ķ vistkerfum.   Žessi svęši eru; Eystrasalt, Mišjaršarhaf, Noršursjór, Noršvestur hafsvęšin, Sušvestur hafsvęšin, sértakt svęši fyrir uppsjįvarfiska og sķšan fyrir fjarlęgari veišisvęši.

Framkvęmdastjórn ESB leggur til veišikvóta viš Rįšherrarįšiš ķ samrįši viš Svęšarįšin eftir samrįš viš hagsmunaašila og vķsindamenn.  Rįšherrarįšiš, ķ žessu tilfelli sjįvarśtvegsrįšherrar ESB, hafa sķšan tekiš ,,pólitķska" įkvöršun um magn sem er miklu hęrra en rįšleggingar segja til um enda standa fiskistofnar afar illa vegna ofveiši.  Rétt er aš benda į aš ESB žarf aš hafa samrįš um aflamagn viš žjóšir sem eru utan Sambandsins en liggja aš sameiginlegum hafsvęšum, sem flękir mįlin enn frekar.

Allir sem stundaš hafa sjómennsku vita aš ekki er alltaf hęgt aš velja tegund ķ veišarfęri, t.d. ef róiš er į humar žį kemur alltaf einhver žorskur meš.  ESB leysir žetta vandamįl meš žvķ aš skikka sjómenn til aš henda mešafla fyrir borš (nįnast allur fiskur drepst sem tekin er um borš ķ veišiskip) įsamt undirmįlsafla.  Auk įkvaršanatöku um heildarkvóta og skiptingu hans į milli ašildarrķkjanna tekur Evrópusambandiš įkvaršanir um żmsar ašrar takmarkanir į veišum svo sem um lokun svęša, um leyfileg veišarfęri o.s.frv.

Fiskveišižjóšum ESB er sķšan frjįlst aš rįšstafa sķnum landskvótum įsamt žvķ aš stjórna fiskveišieftirliti.  Žetta er lišur ķ žvķ aš įkvöršun um framkvęmd sé tekin eins nįlęgt žeim ašilum sem žęr varša, svo kölluš; ,,nįlęgšarregla".  Aš sjįlfsögšu žurfa viškomandi rķki aš upplżsa Evrópusambandiš um framkvęmdina sem sķšan fylgist meš aš lįgmarks kröfum ESB sé fullnęgt.  Mikill munur er į milli ašildarrķkja hvernig kvótum er śthlutaš. Ķ raun er žaš bżsna opiš og hęgt aš velja um margar ašferšir s.s. rķkiskvóta, svęšisbundna kvóta, kvótar į framleišendur, einstaklingsbundnir kvótar, jafnvel framseljanlegir einstaklingskvótar (Individual Transfeable Quotas). En viškomandi rķki verša žó aš gęta žess aš ganga ekki gegn reglum ESB til aš mynda er varšar mismunun į grundvelli žjóšernis.

Kvótahopp var töluvert vandamįl innan ESB sérstaklega eftir inngöngu Spįnar 1986 sem var meš stóran vannżttan śthafsveišiflota.  Spįnverjar fóru fram į aš višmiš žeirra viš inngöngu vęri ekki mišaš viš sķšustu 10 įr, eins og venja er, heldur frį žeim tķma įšur en sameiginlega fiskveišistefna sambandsins var sett į.  Žeim var neitaš um žetta og žvķ reyndu žeir aš koma skipum sķnum fyrir ķ öšrum rķkjum til aš veiša śr viškomandi landskvóta.  Žetta bitnaši hart į Bretum sem brugšust viš meš žvķ aš setja ströng skilyrši um hverjir męttu stunda fiskveišar viš Bretland.  Framkvęmdastjórnin kęrši žį til dómstóls ESB (ath. er ekki sama og Evrópudómstóllinn sem heyrir undir Evrópurįšiš sem Ķslendingar eru ašilar aš og snżst ašallega um mannréttindi) og žurftu Bretar aš bakka meš žau atriši sem gengu gegn grunnstošum ESB, en reglurnar héldu ķ megin atrišum og hafa nįnast alfariš komiš ķ veg fyrir įgreining um kvótahopp.

Styrkir til fiskiskipa hafa tekiš miklum breytingum eftir endurskošun fiskveišistefnunnar 2002 og er markmiš žeirra er nęr eingöngu til aš minnka afkastagetu veišiflotans eša bęta vinnuašstöšu um borš. 

Fiskveišistefnan byggir į megin stošum ESB, ž.e.a.s. fjórfrelsinu og žvķ geta einstök rķki ekki gert sér-samninga viš ESB sem brżtur ķ bįga viš stofnsįttmįla žess.  Hinsvegar eru ašildarsamningar ķgildi stofnsįttmįla og žaš sem žar fer inn ętti žvķ aš standa.  Rétt er aš benda į aš vald ESB  til fisveišistjórnunar (vald veršur fęrt frį Rįšherrarįši til Framkvęmdarįšs) veršur aukiš meš nżjum sįttmįla sem gert er rįš fyrir aš samžykktur verši į žessu įri (nż stjórnarskrį ESB).  Žetta er gert til aš vald og įbyrgš fari saman en hingaš til hefur Rįšherrarįšiš ķtrekaš tekiš fram fyrir hendurnar į Framkvęmdastjórninni ķ fiskveišimįlum.

Hvernig lķta žessi mįl śt gagnvart hugsanlegum ašildarvišręšum Ķslendinga?

Halldór Įsgrķmsson fyrrverandi utanrķkisrįšherra, į fundi ķ Berlķn 2002, benti į mikilvęgi žess aš skilgreina hugtakiš ,,sameiginlega fiskveišistefnan" ķ žessu samhengi.  Hvaš įtt sé viš meš oršinu ,,sameiginlegt" og hvaša hagsmunum slķk stefna eigi aš žjóna.  Engin slķk sameiginleg stefna sé til um skóga eša olķuaušlindir, en munurinn į slķkum aušlindum og fiskimišum er aš aršurinn af stašbundnum aušlindum falla venjulega til ķbśa žeirra svęša sem žaš nżta en fiskur er hreyfanlegur og aušvelt aš fiska hann į einum staš en landa honum į öšrum. 

En skošum mįliš og höldum okkur fyrst viš botnlęgar tegundir og lįtum flökkustofna męta afgangi fyrst um sinn. 

Eins og įšur greinir liggja fiskimiš ESB öll saman meš samtengdum vistsvęšum.  Žetta gerir žaš nįnast ómögulegt aš įkveša heildarkvóta fyrir hvert svęši fyrir sig, enda syndir fiskurinn um įn tillits til lögsögu einstakra rķkja.  Žetta er einmitt mesti höfušverkur ESB varšandi sameiginlegu fiskveišistefnuna og hinn ,,hlutfallslega stöšugleika".  Žaš myndi žvķ vera meginkrafa Ķslendinga ķ ašildarvišręšum aš Ķslandsmiš yršu skilgreind sem sérstakt veišisvęši meš sérstöku Svęšisrįši og įkvaršanir um veišimagn vęru teknar žar sérstaklega.  Ekkert ętti aš męla gegn žessu svo framalega sem ,,įkvöršunin" um veišimagn vęri tekin ķ Brussel, en aš sjįlfsögšu samkvęmt rįšleggingum Svęšarįšsins žar sem Ķslendingar hefšu töglin og hagldirnar.  Slķkt ętti aš falla vel aš nįlęgšarreglunni sem segir aš įkvaršanir séu teknar eins nįlęgt žeim sem mįlin varša og mögulegt er, enda ekki um neinn įgreining aš ręša ef Ķslandsmiš vęru skilgreind sem sértakt svęši innan fiskimiša ESB. Svęšisrįšin eru skipuš fulltrśum frį hagsmunaašilum ķ sjįvarśtvegi aš tveimur žrišju, en aš einum žrišja fulltrśum frį öšrum ašilum sem eiga hagsmuna aš gęta varšandi sameiginlegu sjįvarśtvegsstefnuna. Ef haft er ķ huga markmiš ,,sameiginlegu fiskveišistefnunnar" er rétt aš hafa ķ huga aš žau eru bżsna lķk markmišum fiskveišistefnu Ķslendinga.  Munurinn er sį aš Ķslendingar hafa nįš sķnum markmišum ķ flestu en ESB alls ekki.  Ęšstu menn ESB višurkenna žetta og leita lausna meš breytingar ķ huga viš endurskošun stefnunnar įriš 2012. 

Fyrir liggur aš Ķslendingar myndu fį nįnast allan veišikvóta viš Ķsland, og žyrfti ekki aš semja sérstaklega um žaš.  Til aš tryggja aš fiskveišiaršurinn renni til Ķslendingar vęri hęgt aš semja um sérreglur ķ anda žess sem Bretar geršu.  Slķkt er ķ anda ESB en ķ žessu samhengi er rétt aš hafa ķ huga aš ašildarsamningur getur ekki gengiš gegn fjórfrelsinu og žar meš mį ekki mismuna fólki eftir žjóšerni innan ESB.  Ķslendingar gętu žvķ ekki haldiš ķ kröfu sķna um aš banna ķbśum annarra ESB rķkja aš fjįrfesta ķ Ķslenskum sjįvarśtveg.  En Ķslendingar gętu višhaldiš kvótakerfinu, eša komiš sér saman um eitthvaš annaš kerfi sem uppfyllir markmiš žjóšarinnar meš nżtingu aušlindarinnar.  Brottkast er hinsvegar įhyggjuefni žar sem ESB skikkar sjómenn til aš stunda žaš, en žaš gengur hinsvegar gegn megin markmišum fiskveišistefnu žeirra.

Ķslendingar myndu sjį sjįlfir um fiskveišieftirlit innan lögsögunnar.  Žaš gęti žvķ veriš óbreytt frį žvķ sem nś er, enda margfalt skilvirkara en eftirlitskerfi rķkja ESB.  Engum fiski af Ķslandsmišum mętti landa nema samkvęmt stķfum leikreglum, sem ķ dag myndi takmarka landanir viš žrjįr hafnir erlendis, tvęr ķ Bretlandi og eina ķ Žżskalandi.  Engin mismunun vegna žjóšernis er fólgin ķ žvķ.  Annaš sem varšar fiskveišieftirlit innan ESB er aš rķki getur gripiš til skyndiašgerša s.s. skyndilokana innan lögsögunnar sem gilda ķ allt aš žrjį mįnuši.  Tilkynna žarf rįšstafanir til Framkvęmdastjórnar įsamt til Svęšarįšs sem kemur mįlinu til Rįšherrarįšsins sem hefur 20 virka daga til aš taka įkvöršun meš auknum meirihluta (2/3 atkvęša) um framhaldiš.

Ekki veršur annaš séš en töluveršar lķkur séu į aš įsęttanlegir samningar geti nįst viš ESB hvaš varšar stašbundnar botnfisktegundir, en hvaš meš flökkustofna?

Sérstakt Svęšisrįš śthlutar afla flökkustofna og ķ raun liggur fyrir hlutdeild Ķslendinga ķ flestum tegundum s.s. sķld og karfa, en öšru mįli gegnir um veišar į kolmuna.  Reyndar lķta śtlendingar į veišar Ķslendingar į kolmuna sem sjóręningjaveišar žar sem žeir hófu žęr įn nokkurs samrįšs eša samkomulags viš žį sem höfšu sögulegan rétt til veiša.  Allt śtlit er žvķ fyrir aš ekki nęšist samkomulag um kvóta til handa Ķslendinga śr žessum stofni, jafnvel žó tegundin hafi tekiš upp į žvķ aš synda inn ķ Ķslenska landhelgi.  Sama gildir um hvalveišar en nįnast öruggt er aš viš yršum aš banna žęr.  En hvortveggja mį nota sem tęki og skiptimynt ķ ašildarvišręšum og vęri ķ žvķ sambandi sterkt aš hefja žęr įšur en til žess kęmi.

Rétt er aš geta žess aš samkomulag er innan ESB aš ekki verši meš meirihlutaįkvöršun gengiš gegn mikilvęgum hagsmunum eins rķkis (Lśxemborgarsamkomulagiš) žótt heimild sé um slķkt meš vegnum meirihluta.  Reglan er sś aš samkomulag sé um slķkar įkvaršanir milli allra rķkja innan ESB.  Ķslendingar žurfa žvķ ekki aš óttast aš žaš sem nęst fram ķ ašildarsamningum verši seinna breytt til hins verra fyrir žjóšina.  Žaš mį segja aš megin starfsemi Evrópusambandsins byggi į sįttum og samkomulagi milli ašildarrķkjanna.

Athyglisvert vištal var viš skoskan žingmann į Evrópužinginu ķ Mbl. 29. janśar, Alan Smith.  Hann taldi Skota vel setta innan ESB en fiskveišistefnan vęri afleit.  Hann segir Skota standa fast į žvķ aš fleygja žessari stefnu sem nįi ekki aš uppfylla annars góš markmiš m.a. meš įstundun brottkasts.  Vinna viš śrbętur stendur yfir og gert er rįš fyrir aš henni ljśki 2012 og hefur Alan trś į žvķ aš ESB muni gera bragabót į fiskveišistefnunni fyrir žann tķma.

Žaš vęri fengur ķ žvķ fyrir Ķslendinga aš taka žįtt ķ mótun nżrrar fiskveišistefnu ESB, enda hafa žeir margt fram aš fęra ķ žessum mįlaflokki.  Atriši sem skiptir mįli hvaš žetta varšar er aš ESB skuldbatt sig til aš byggja upp fiskistofna sķna meš alžjóšasamning į heimsrįšstefnu um sjįlfbęra žróun ķ Jóhannesarborg įriš 2002, žannig aš žeir nęšu MSY fyrir įriš 2015,.  Žetta setur žeim skoršur ķ endurskošun fiskveišistefnu sinnar og mun vęntanlega fęra hana nęr hinni Ķslensku.

Megin krafa Ķslendinga ef til ašildarvišręšna kemur er aš tryggja fiskveišiarš og sį aršur renni til žjóšarinnar meš sanngjörnum hętti.  Slķkt tryggir sjįlfbęrar veišar śr fiskistofnum, tekjur žeirra sem hafa hagsmuni af fiskveišum og žjóšarinnar allrar.  Ašildarvišręšur eiga aš snśast mįlin į žeim nótum en ekki žrönga hagsmuni einstakra hópa eša einstaklinga. 

 


Hęttulegir tķmar

Bloggari hefur setiš viš og lesiš sig til um ESB og sérstaklega mįlefni sjįvarśtvegs meš ašildarvišręšur ķ huga.  Margt aš žvķ sem sagt hefur veriš um žessi mįl ķ umręšunni undanfariš stenst engan vegin skošun og annašhvort er veriš aš afvegaleiša fólk eša įlitsgjafar eru ekki betur aš sér en raun ber vitni.

En žetta skiptir bara sįra litlu ķ augnablikinu.  Įstandiš er graf-alvarlegt og getur ekki bešiš hugsanlegra ašildarvišręšna viš ESB og upptöku evru ķ framhaldinu.  Ķslendingar hafa ekki tķma til aš bķša eftir slķku og žurfa aš taka afgerandi įkvaršanir į nęstu vikum.  Umręša um ESB er alls ekki tķmabęr og heldur ekki landsfundur Sjįlfstęšisflokksins.  Žaš eina sem getur réttlętt landsfund nśna vęri til aš kjósa nżja forystu.

Žaš vekur ugg hversu lķtiš sést frį stjórnvöldum um ašgeršir og hversu litlar upplżsingar til almennings eru um ašgeršir.  Žaš sżšur į žjóšinni og öryggisleysi eykst og meš sama įframhaldi er hętt į algerri upplausn ķ samfélaginu.  Žaš er lķfsspursmįl aš forsętisrįšherra komi meš framtķšarsżn fyrir žjóšina og stefnumótun hvernig henni veršur nįš.  Žaš trśir žvķ engin žegar fjįrmįlarįšherra talar um aš allir erfišleikar veršir aš baki įriš 2013.  Rķkiš hefur veriš aš taka yfir óheyrilegar skuldir og nś sķšast rśma 300 milljarša frį Sešlabankanum.  Ósamiš er um IceSave reikninga og velta tölur žar į bilinu 150 til 700 milljarša.  Umręša er um aš afskrifa skuldir hjį fyrirtękjum og einstaklingum fyrir hįar upphęšir.  Sennilega horfa menn upp į mestu eignartilfęrslu ķ sögu lżšveldisins.  Į sama tķma telur menntamįlarįšherra aš rétt sé aš klįra tónlistarhśsiš viš höfnina.  Landsmenn geta žį ornaš sér viš tónlist žegar kuldi og hungur sverfur aš.

Erfišleikarnir į heimsvķsu eru miklir og hętta į fleiri rķki lendi ķ sporum ķslendinga.  Žaš eykur enn į žį hęttu sem žjóšin stendur frammi fyrir.  Žaš veršur aš taka afgerandi įkvaršanir nś žegar og višurkenna aš vandinn er grķšarlegur og hęttulegur.  Ef til vill er staša einstakra stjórnmįlaflokka aukaatriši ķ dag og rétt aš lita til annarra ašgerša en landsfunda og hugsanlegra kosninga.


Nęsta sķša »

Um bloggiš

Gunnar Þórðarson

Höfundur

Gunnar Þórðarson
Gunnar Þórðarson

Viðskiptafræðingur með meistarapróf í alþjóðaviðskiptum.  Fordómalaus frelsisunnandi og heimshornaflakkari. Hefur búið í Rússlandi, Kanada, Mexíkó, Sri Lanka og Uganda en aldrei fór ég suður. 

Mars 2024
S M Ž M F F L
          1 2
3 4 5 6 7 8 9
10 11 12 13 14 15 16
17 18 19 20 21 22 23
24 25 26 27 28 29 30
31            

Nżjustu myndir

  • Ísl fáninn
  • IMG_6866
  • IMG_6817
  • Gefa mótor
  • gefa money

Heimsóknir

Flettingar

  • Ķ dag (28.3.): 1
  • Sl. sólarhring: 3
  • Sl. viku: 21
  • Frį upphafi: 283728

Annaš

  • Innlit ķ dag: 1
  • Innlit sl. viku: 21
  • Gestir ķ dag: 1
  • IP-tölur ķ dag: 1

Uppfęrt į 3 mķn. fresti.
Skżringar

Innskrįning

Ath. Vinsamlegast kveikiš į Javascript til aš hefja innskrįningu.

Hafšu samband