Grein í Fiskifréttum 28. ágúst 2016

Varúðarregla í sjávarútvegi

Sterkari veiðistofnar

Það er áhugavert að lesa greinar Kristjáns Þórarinssonar stofnvistfræðing SFS í Fiskifréttum. Sú jákvæða þróun sem orðið hefur á Íslenska þorskstofninum er gríðarlega mikilvæg fyrir þjóðarbúið. Að sjálfsögðu er það þó sjávarútvegurinn sem nýtur þess helst, með lægri kostnaði við veiðar, minni vinnu og meiri tekjum fyrir sjómenn. Allir græða á öflugum veiðistofnum og varúðarleiðin, eins og Kristján kallar þá stefnu sem farin var, hefur heldur betur skilað árangri. Eins og Kristján bendir á þá hefur tekist að stækka stofninn á undangegnum árum, þrátt fyrir tiltölulega lélega nýliðun í þorskstofninum.

Lækkun kostnaðar

Þegar undirritaður var togarasjómaður stóðu túrar frá 7 til 10 daga og þótti gott ef skrapað var saman 100 tonnum. Þrátt fyrir að öllum ráðum væri beitt, þ.m.t. flottrolli sem góðu heilli er nú bannað, var veiði pr. úthaldsdag hjóm hjá því sem er í dag. Flotinn var allt of stór og sjómenn almennt löptu dauðann úr skel. Í dag ganga veiðarnar út á að taka nógu lítil höl til að hámarka gæði aflans, en fiskaflinn er nægur og kostnaður við að sækja hvert kíló hefur lækkað umtalsvert. Olíueyðsla á hvert kíló hefur snarminnkað, sem bæði lækkar kostnað og minnkar sótspor við veiðar. Í dag eru togveiðar sennilega hagkvæmasti kosturinn við þorskveiðar og með nýjum skipum mun togarflotinn verða sá umhverfisvænsti á Íslandsmiðum.

Freistnivandi stjórnmálamannsins

En það er ekki sjálfgefið að slíkur árangur náist og ekki hafa allir verið sammála um vegferð varúðarleiðarinnar. Smábátasjómenn eru enn að tala um að auka afla, ekki byggt á neinum vísindum heldur brjóstviti. Sjómenn hafa ekki allir verið sammála um þessa stefnu stjórnvalda og hafa oftar en ekki talað gegn henni. Aðferðin sem byggir á að veiða 20% af veiðistofni hefur oft verið til umræðu og margur stjórnmálamaðurinn hefur talað fyrir því að hækka þetta hlutfall. Sem betur fer hafa vísindamenn okkar staðið fast í fæturna og barist fyrir varúðarleiðinni, reyndar með góðum stuðning útgerðarmanna sem virðast hafa litið til langatímahagsmuna frekar en skammtíma.

Ýsuveiðin

Eitt gleggsta dæmið um rangar ákvarðanir var þegar veidd voru um 100 þúsund tonn af ýsu, þrátt fyrir að vitað væri um lélega nýliðun stofnsins. Það kom ekki vísindamönnum á óvart að í fyrstu veiddist mest smáýsa og síðan þegar frá leið var ekkert orðið eftir annað stórýsa. Ef notuð hefði verið varúðarleið á þessu tíma og veiðin miðuð við t.d. 60 þúsund tonn og verið jöfnuð út yfir nokkur ár hefði verðmæti útflutnings hugsanlega stóraukist. Hinsvegar hafðist ekkert undan að vinna ýsuna í veiðitoppnum og verðmæti útflutnings hrundi.

Umræðuhefðin

Undirritaður sótti marga fundi þar sem vísindamenn Hafrannsóknarstofnunar töluðu fyrir varúðarleiðinni og sátu undir ótrúlegum dónaskap frá fundarmönnum sem vildu bara veiða meira. Ég man sérstaklega eftir slíkum fundi á Hótel Ísafirði þar sem undirritaður tók undir sjónarmið fiskifræðinga og var úthrópaður fyrir vikið. Á útleið af fundinum fékk ég fúkyrðaflaum yfir mig og ég kallaður illum nöfnum, eins málefnalegt og það nú er.

Fiskifræði sjómannsins eru engin fræði, enda eru margar útgáfur til af henni sem litast af þrengstu hagsmunum á hverjum stað, eftir því hvort menn eru að veiða loðnu, þorsk í net, krók,eða troll. Eitt dæmið um slíka vitleysu er herför gegn dragnót, sem engin vísindaleg rök standa undir. Aðeins vegna þrýstings frá smábátasjómönnum, en vegna fjölda þeirra hafa þeir mikil áhrif á umboðsmenn sína á þingi.

Það er lífsspursmál fyrir Íslendinga að stunda ábyrgar veiðar og gera allt sem hægt er til að viðhalda sterkum fiskistofnum á Íslandsmiðum. Það er eitt af grundvallaratriðum til að halda uppi verðmætasköpun í sjávarútveg og lífskjörum í landinu.

 


Bloggfærslur 15. ágúst 2016

Um bloggið

Gunnar Þórðarson

Höfundur

Gunnar Þórðarson
Gunnar Þórðarson

Viðskiptafræðingur með meistarapróf í alþjóðaviðskiptum.  Fordómalaus frelsisunnandi og heimshornaflakkari. Hefur búið í Rússlandi, Kanada, Mexíkó, Sri Lanka og Uganda en aldrei fór ég suður. 

Mars 2024
S M Þ M F F L
          1 2
3 4 5 6 7 8 9
10 11 12 13 14 15 16
17 18 19 20 21 22 23
24 25 26 27 28 29 30
31            

Nýjustu myndir

  • Ísl fáninn
  • IMG_6866
  • IMG_6817
  • Gefa mótor
  • gefa money

Heimsóknir

Flettingar

  • Í dag (28.3.): 5
  • Sl. sólarhring: 7
  • Sl. viku: 25
  • Frá upphafi: 283732

Annað

  • Innlit í dag: 5
  • Innlit sl. viku: 25
  • Gestir í dag: 5
  • IP-tölur í dag: 5

Uppfært á 3 mín. fresti.
Skýringar

Innskráning

Ath. Vinsamlegast kveikið á Javascript til að hefja innskráningu.

Hafðu samband